انواع کامیون، کامیونت و تریلی

کامیون نام عمومی وسایل نقلیه باری است. در کشور ما ایران معمولا وقتی صحبت از کامیون میشود چیزی مشابه تصویر زیر در ذهن همه نقش میبندد. اما ما در این مقاله قصد داریم به صورت کامل و دقیق شما را انواع کامیون ها و وسایل باری آشنا کنیم.

کامیون چیست ؟

تعریفی که ویکی پدیا از کامیون ارائه کرده به این شکل است : کامیون (به فرانسوی: Camion) (به انگلیسی: Truck یا Lorry)، یکی از وسایل نقلیه موتوری باری است که قسمت بارگیر آن به صورت پیوسته به کشنده متصل است. از کامیون بیش‌تر برای ترابری کالا و مواد سنگین استفاده می‌شود و به‌عنوان ماشین آتش‌نشانی نیز از آن استفاده می‌شود. کامیون‌ها ظرفیت حمل ۶ تن بار یا بیش‌تر را دارند.

اما در تعریف تخصصی به وسیله نقلیه موتوری که برای حمل و نقل زمینی بارهای سنگین استفاده میشود کامیون می گویند. کامیون ها دارای انواع مختلفی هستند که بسته به نوع اتصال بارکش , ظرفیت حجمی ,  ظرفیت وزنی بار در دسته بندی های متفاوت جای می گیرند. کمترین ظرفیت وزنی که کامیونت ها حمل می کنند 3 تن است و این مقدار برای کامیون ها 6 تن می باشد. که در ادامه به صورت دقیق تر و با جزئیات بیشتر به این مورد میپردازیم.

کامیون ها (trucks) ها و یا کشنده ها، جزو ماشین الات سنگینی هستند که عمده کار آنها جابجایی و حمل بارهای سنگین می باشد. کامیون ها بر اساس قدرت، حجم میزان بار حمل شده، نوع چرخ، روش تخلیه و … تقسیم بندی می شوند.

دسته بندی انواع کامیون

برای دسته بندی کامیون ها وارد زیادی وجود دارند که می توان بر اساس آنها دسته بندی را انجام داد. در این اینجا یکی از این دسته بندی ها را مشاهده میکنید:

از نظر اتصال مخزن و تراکتور: شاسی یکپارچه، نیمه تریلر، تمام تریلر.
از نظر روش تخلیه خاک: تخلیه از عقب، تخلیه از زیر، تخلیه از پهلو، تخلیه از جلو.
از نظر قابلیت استفاده از شبکه راه ها:جاده ای، خارج جاده ای.
از نظر نوع چرخ ها: چرخ لاستیکی، چرخ زنجیری.
ظرفیت کامیون ها: ظرفیت وزنی (تن)، ظرفیت حجمی (مترمکعب)، خط تراز آب، کوت شده (انباشته).

انواع ماشین های باربری و انواع کامیون

همانطور که در ابتدای مطلب گفته شد ما در این مطلب می خواهیم انواع کامیون و سایر ماشین های باربری را به شما معرفی کنیم.

وانت بار : 

درست است که وانت جز کامیون نیست اما به عنوان کوچکترین وسیله نقلیه موتوری باری می توان به وانت اشاره کرد . معمولا برای حمل بارهای کوچک و سبک وانت بار ها به کار می آیند.

وانت نیسان :

وانت نیسان به صورت معمول به وانت های با ظرفیت بیشتر گفته می شود .این وسلیه باربری که توانایی حمل بار تا ۲ تن را دارد. نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است همه وانت های با شاسی قوی مانند زامیاد هم در این دسته بندی قرار میگیرند.

خاور یا کامیونت :

ماشین های باری که دارای بارهایی با وزن  ۳ تن تا حداکثر ۶ تن را حمل می کنند. خاورها دارای انواع مختلفی هستند که از جمله آنها می توان به  انواع کامیونت ، هیواندا ، 911 ، مسقف و روباز اشاره کرد. برای اطلاعات کامل در مورد انواع خاور می توانید به این مطلب مراجعه کنید.

این دسته از خودروهای سنگین عموماً نیاز به گواهینامه رانندگی بالای پایه دوم دارند

• خودروی ون باربری: وسیله نقلیه موتوری باری است که اتاق راننده و اتاق بار به صورت دو محفظه جداگانه و بر روی یک شاسی باشد و مجموع وزن وسیله نقلیه و ظرفیت حمل بار آن از ۳٫۵ تن تا کمتر از ۵ تن است.
• لوری: وسیله نقلیه موتوری باری است که اتاق راننده و اتاق بار به صورت دو محفظه جداگانه و بر روی یک شاسی باشد و مجموع وزن وسیله نقلیه و ظرفیت حمل بار آن از ۵ تن تا کمتر از ۶ تن است.

جالب است بدانید که اصطلاح خاور بر گرفته شده از نام اولین تولیدکننده‌های کامیون در کشور ایران است که متعلق به گروه صنعتی خاور و یا همان شرکت ایران خودرو دیزل است که محصولاتشان نیز به همین نام معروف شد.

کامیون تک محور :

کامیون هایی در قسمت انتهایی دارای یک محور هستند را اصطلاحاً کامیون تک می نامند که این نوع کامیون توانایی حمل بار تا ظرفیت 10 تن را دارد. از دیگر نام های این نوع کامیون می توان به کامیون 10 تن ، کامیون 6 چرخ و کامیون تک اشاره کرد. طول اتاق کامیون تک معمولا بین 5.7 متر الی 6 متر است.

کامیون جفت محور :

کامیون هایی که در قسمت عقب خود دارای دو محور هستند را  اصطلاحا کامیون جفت می نامند. کامیون جفت محور می توانند تا ظرفیت  ۱۵ تن بار را حمل کنند و طول فضای باری کامیون جفت معمولا در حدود 7 متر می باشد. کامیون جفت، کامیون 10 چرخ و کامیون 15 تن نام‌های دیگری هستند که این نوع کامیون را با آنها میشناسند.

تریلی :

تریلی به ماشین های سنگینی که انواع بارکش را حمل می کنند  گفته می شود . به قسمت کشنده این نوع ماشین ها کَلِه‌گی و یا اسب هم گفته می شود. در صنعت حمل نقل ایران معمولا از تریلی های تک محور و جفت محور استتفاده میشود. لازم به ذکر است که تعداد محور تریلی جدا از بارکش است و جز مشخصات کله‌گی کشنده به حساب می آید.

تریلی ها بسته به نوع کشنده و بارکش برای بارهای بالای 15 تن به کار گرفته میشوند . حداکثر باری که به صورت معمول توسط تریلی ها حمل می شوند در حدود 22 است اما آنها توانایی حمل بار تا 25 تن را نیز دارند.

تریلی ها بر اساس نوع بارکشی به دسته بندی های مختلفی شامل تریلی کفی ، تریلی لبه دار، ترانزیت و … تقسیم می شوند. که در ادامه مقاله به آنها می پردازیم.

 

دسته بندی انواع کامیون بر اساس نوع اتاق

در بالا انواع ماشین های باربری را به شما معرفی کردیم . در ادامه قصد داریم دسته بندی تخصصی کامیون ها و تریلی ها بر اساس نوع اتاق بارکش و کاربرد هر یک را برایتان شرح دهیم:

کامیون اتاق‌دار:

به کامیونت‌ها کامیون‌هایی که حداکثر ارتفاع دیواره مقاوم اتاق بار آن از کف اتاق ۱٫۵ متر باشد اتاقدار می گویند. نام دیگر خاور روباز خاور اتاقدار است. در هنگام صدور بارنامه نام ماشین های روباز برای مثال خاور اتاقدار ذکر میشود.این نوع ماشین پرکاربردترین نوع کامیون در صنعت حمل و نقل ایران است. که برای حمل علوفه, میوه و تره بار , مواد غذایی , برنج , مصالح , خرده بار , کارتن , کیسه جامبو , بارهای با ارتفاع و … از خاور و کامیون اتاقدار استفاده میشود.

کامیون لبه‌دار:

به خاور ، کامیون و تریلی که حداکثر ارتفاع دیواره مقاوم اتاق بار آن ازکف اتاق ۸۰ سانتیمتر باشد و دیواره کناری قابلیت باز و بسته شدن داشته باشد را خاور بغل باز شو ، کامیون بغل بازشو و تریلی بغل بازشو می گویند. یا بغلدار هم میگویند .ماشین های بغل بازشو برای بارهایی که بارگیری آنها توسط لیفتراک انجام می شود مناسب است چرا که دیواره های کناری باز می شوند و می توان به راحتی عملیات بارگیری و تخلیه به وسیله لیفتراک انجام داد.

کامیون تیغه‌دار:

این نوع بارکش معمولا برای حمل کانتینر هار 20 فوت و 40 فوت به کار گرفته میشوند و برای حمل بار های معمولی نمی توان از آنها استفاده کرد .

کامیونی کفی:

به خاور ، کامیون و تریلی که قسمت بارکش آن دیواره نداشته باشد کفی گفته می شوند. خاور کفی و کامیون تک کفی و کامیون جفت کفی خیلی به ندرت پیدا می شود و اکثر ماشین های کفی تریلی هستند. از تریلی کفی برای حمل بارهایی که با لیفتراک بارگیری می شوند؛ حمل سنگ ,  حمل بار های پالتی , خودروهای سنگین و بارهای ترافیکی استفاده می شود.

کامیون سقف‌دار (مسقف):

خاور و کامیونی که قسمت بار آن به صورت محفظه سرپوشیده ساخته شده‌است را مسقف می گویند. مزیت این نوع ماشین محفوظ بودن بار است .معمولا برای حمل اثاثیه ، اسباب کشی و حمل مبلمان از ماشین های مسقف استفاده میشود.

کامیون یخچال‌دار:

امروزه در شهرها ماشین های یخچالدار اعم از نیسان یخچال‌دار تا کامیون های یخچالدار دیده می شوند . از ماشین های کامیون یخچالی برای حمل مواد غذایی مانند گوشت و لبنیات و … استفاده می شود.

کامیون تانکر (باری مخزنی):

خاور (کامیونت) ,کامیون و تریلی هایی که قسمت باری آنها  که قسمت بارآن به صورت مخزن بسته و برای حمل انواع مایعات ساخته شده‌است را ماشین های تانکری می نامند که بر اساس میران ظرفیت مخزن آنها به کار گرفته میشوند.  تانکرهای مواد غذایی معمولا از جنس استیل هستند. این موضوع را به خاطر داشته باشید که ماشین های مخزن دار معملا به صورت تخصص کار می کنند و مثلا ماشین مخزن دارد پرکاربردترین انواع ماشین های تانکری عبارتند از  تانکر روغن مایع , تانکر بنزین , تانکر آب , تانکر روغن خوراکی , تانکر روغن صنعتی , تانکیر شیر و …

 

کامیون بونکر:

کامیونی که قسمت بارآن به صورت مخزن بسته و برای حمل انواع جامدات شکل پذیر (فله) مانند سیمان که در ساخت بتون کاربرد دارد ساخته شده‌است.

کامیون مخلوط‌کن (میکسر):

کامیونن هایی که قسمت بار آن به صورت مخزن بسته ودارای دستگاه مخلوط کن باشد را کامیون میکسر می نامند. این نوع کامیون برای مخلوط و میکس کردن مواد تشکیل دهنده بتون و حمل آن به محل مصرف استفاده می‌شود. این کامیون دارای یک مخزن گردان می‌باشد تا بتون تا رسیدن به مقصد سفت و خشک نشود.

کامیون کمپرسی:

خاور (کامیونت), کامیون و تریلی هایی که قسمت برای آنها  به وسیله دستگاه کمپرس تخلیه می شوند را کمپرسی میگویند از ماشین های کمپرسی برای حمل مصالح ساختمانی , بار های فله , خاک , سنگ آهن و … استفاده می شود.

تریلی ترانزیت یا همان تریلی چادری :

تریلی های مسقف را اصطلاحا تریلی ترانزیت یا همان تریلی چادری می نامند. نام تراتزیت به این دلیل است که از این نوع ماشین برای بارهای گمرکی و صادراتی استفاده میشود. بارکش این ماشین که توسط برزنت پوشیده شده و برای حمل انواع بارهای سنگین و همچنین بارهایی که نیاز به پلمپ دارند استفاده می شود.

تریلی جامبو :

نوعی تریلی چادری است که در بارکش آن حجم بیشتری از کالا (حدود نصف دهنه) بارگیری میشود.

بوژی :

هزارچرخ یا بوژی یا ارابه واگن نوعی تریلر دارای محورهای متناسب با میزان بار است و برای حمل بارهای بسیار سنگین به منظور کاهش فشار بار بر روی جاده، راه آهن و همچنین وسایل نقلیه بکار می‌رود.

در انتها اگر سوالی در مورد انواع ماشین های باربری و انواع کامیون دارید می توانید در قسمت پرسش و پاسخ انتهای همین مطلب سوال خود را مطرح نمایید تا کارشناسان ما در اسرع وقت پاسخگوی شما خواهند بود.